Het Rijk der Inca´s.

Lieve mensen,

De route van Puno naar Cuzco ligt op een gemiddelde hoogte van 3.500 meter en in de diepte stroomt de snelle Vilcanota. Het is nacht, ook nu weer blijf ik wakker en kan ik in het vage licht de silhouetten van de majestueuze bergen en de ruige canyons waar we langs rijden waarnemen. Er schuilt iets mysterieus in de schaduwen van de silhouetten. Ook in dit gebied zijn veel mineralen en dus mijnen te vinden, evenals actieve vulkanen. Vroeg in de ochtend arriveren we in Cuzco en in het hotel aangekomen mag ik op de bank liggen en krijg ik van de nachtportier een deken, zodat ik nog wat kan slapen: De inchecktijd is pas om 11.00 uur en daarvan wijkt men niet af. Door de verschillende (vaak incourante) reistijden van de bussen is men er aan gewend dat gasten op alle mogelijke tijden kunnen arriveren.

Cuzco (Qosq'o in het Quechua, "navel van de aarde"), ligt op een hoogte van ruim 3.300 meter in de Andes. De stad was hoofdstad en het religieuze en culturele centrum van het Inca-Keizerrijk, de Tawantinsuyu ("Het Land van de 4 Kwartieren") sinds de opkomst in de 11de eeuw tot de ondergang vroeg in de 16de eeuw. De Inca's gaven de stad de vorm van een poema en beschouwden het als een heilige stad. Zij geloofden namelijk dat Cuzco de plek was waar de zoon van de zon (Manco Capac) en de dochter van de maan (Mama Ocllo) na een lange zoektocht vanaf het Titicacameer (waar zij door zon (god Inti) en maan (godin Quilla) op de wereld werden gezet) besloten dat het hier vruchtbaar genoeg was om er te blijven en waar vervolgens het Inca-rijk werd geboren. De politieke structuur van de Inca´s was gebouwd op eerdere pre-historische beschavingen en bestond uit gemeen-schappelijk verantwoording nemen (de ayllu), zoals in de landbouw, bouwen van huizen, vervaardigen van kleding en huishoudbenodigdheden. De Inca´s konden hun rijk uitbreiden door enorme territoria te veroveren en te heersen over de verschillende ayllu´s. Hierbij speelde naast economische toewijding ook het spirituele leven een belangrijke rol. De aanbidding van de zonnegod Inti was al ontwikkeld door de oude Tiahuanaco-cultuur en Sapa Inca was de onbetwiste leider op aarde. In de opbouw van de religieuze en seculiere elite bestond een open systeem: iedereen kon er toegelaten worden. Een effectieve manier om de oppositie rustig te houden. Niet het individu, doch de gemeenschap was belangrijk. Sapa Inca wees 4 personen aan als waarnemers van de noordelijke, zuidelijke, westelijke en oostelijke regio´s (suyos) van het imperium. Voor het verkrijgen van informatie en om orders snel op te kunnen volgen werden er al geplaveide wegen aangelegd. Om de evenredigheid tussen productie en consumptie te bereiken ontwikkelden de Inca´s een statistisch informatiesysteem. Voor het meten van de effectiviteit van hun quipus bedachten zij een decimaal systeem door knopen op gelijke afstand in touw te leggen. Tot slot werd het hele systeem van rigoreuze controle compleet gemaakt door de monarch Pachacutec (1400 - 1448) die ook nog  een uniforme taal invoerde, het Quechua. (Dit behoort nog steeds tot een van de officiële talen van zuid-Amerika). Na hem veroverden de Inca´s heel Bolivia, het noorden van Argentinië, noord- en centraal Chili en Ecuador. Het imperium werd te groot om nog vanuit één punt goed geregeerd te worden. De laatste van de keizers, Huayna Capac, verdeelde het rijk tussen zijn 2 zoons. Door rivaliteit tussen deze 2 ontstond er een burgeroorlog, welke juist beëindigd was toen de Spanjaarden het rijk binnenvielen in 1533. Het einde van het Rijk der Inca´s. Cuzco werd door de Spanjaarden veroverd en geplunderd; in plaats van de door de Inca's neergezette  gebouwen kwamen er katholieke kerken op resten en muren van de Inca-tempels. Het gebied werd veel getroffen door aardbevingen waartegen de gebouwen van de Spanjaarden veelal niet bestand bleken, terwijl de Inca-muren overeind bleven. Later werd Cuzco nog zwaar beschadigd door de strijd die tegen de Spanjaarden werd gevoerd door de overgebleven zoon van Huayna Capac, welke hij ternauwernood verloor. De Spaanse leider Pizarro verplaatste het bestuurscentrum naar Lima, Peru, en daarmee verloor Cuzco haar belangrijkheid. In 1650 werd het overige gedeelte van de stad verwoest door een hevige aardbeving en bleef er niet veel over. Na de ontdekking van Machu Pichu in 1911 werd de stad opnieuw ontwikkeld, deze keer tot een belangrijk toeristisch centrum totdat zij in 1950 opnieuw werd  verwoest door een krachtige aardbeving. In 1983 werd het centrum van Cuzco door Unesco opgenomen in de lijst van Werelderfgoed.

Lieve groet, Aggie.