La Paz

Lieve mensen,

Al vroeg in de morgen meldt de taxi zich, de aanvang van de reis naar het laatste doel van deze uitstap: La Paz in Bolivia. Tijdens de busreis van Potosi naar Copacabana heb ik vanuit de bus al een blik mogen werpen op de hoogste (3.600 m.) administratieve hoofdstad (de officiële hoofdstad van Bolivia is Sucre) ter wereld, die in een diepe canyon ligt in het Andesgebergte ten noorden van de Altiplano en de Salar de Uyuni. Deze keer neem ik het vliegtuig, rechtstreeks van Cuzco naar La Paz. Nadat de vlucht goed is verlopen, ga ik buiten op zoek naar een taxi. Dat blijkt geen probleem: er staat een hele rij. Na informatie betreffende veiligheid en zo, wil ik in een grote bolide stappen, als ik mij realiseer dat we het nog niet over de prijs hebben gehad. Dan blijkt dat ik lang niet genoeg Boliviaans geld heb. Intussen staat er een groepje drukpratende taxichauffeurs om me heen, ligt mijn bagage al in de achterbak en krijg ik te horen dat er binnen een ATM is. Dat is lastig: per slot van rekening ben ik een westerse toerist en velen denken dat daar wel iets te halen valt. Uiteindelijk besluit de chauffeur, die waarschijnlijk mijn twijfel bemerkt, om met mij mee de aankomsthal in te gaan. 

Het vliegveld "El Alto" ligt in het stadsdeel El Alto en nadat we de drukte vanaf het vliegveld achter ons gelaten hebben, gaat het in redelijk tempo kriskras door het nog steeds drukke verkeer naar beneden, het centrum in dat ongeveer 370 meter lager ligt. Inmiddels wel meer gewend aan zich chaotisch verplaatsende (vracht)auto's heb ik nu toch steeds de neiging om me stevig vast te houden.....         Veiligheidsriemen zijn óf niet aanwezig óf werken niet op de achterbank.

La Paz werd in 1548 gesticht door de Spanjaard Alonso de Mendoza op de plaats van de inheemse nederzetting Chuquiago, omdat er op deze plaats niet zo veel hinder ondervonden werd van de straffe, kille winden op de hoogvlakte en ze hadden goud gevonden in de rivier Choqueyapu., welke door de canyon loopt. Beneden in het dal is het commerciële centrum met regeringsgebouwen, kantoren, hotels, restaurants en ook veel kerken en nog een enkel koloniaal gebouw. Het merendeel van de inwoners woont tegen de berghellingen. Er wordt veel gelopen. 

Vanuit het hotel wandel ik in een paar minuten naar Plaza de Murillo, het traditionele centrum dat omgeven wordt door mooie parken en bloemperken.  Op het plein staan kraampjes met handelswaar, ijs en frisdrank of voor ontmoeting. Groepjes traditioneel geklede mannen en vrouwen staan/ zitten onder bontgekleurde parasols gezellig te keuvelen. Zuid-Amerikanen praten druk en veel en soms krijg je de indruk dat ze een stevig meningsverschil hebben. Vanaf Plaza de Murillo kom ik vanzelf bij de drukke markthal. Via de hoger gelegen brede loopbrug die over de drukke verkeersweg is gebouwd kom je in een nieuwer gedeelte van de stad. Overal in de stad beklim je trappen om naar een andere straat  te kunnen doorsteken. Het is een wirwar van straatjes, voetgangers, auto's en veel dieseldampen uitstotende bussen en vrachtverkeer. Verkeersregels schijnt men hier nauwelijks te kennen of gewoon niet na te leven. Onbeschadigde auto's zijn hier dan ook een zeldzaamheid. Op de loopbrug zitten/ liggen moeders met (kleine) kinderen, veelal met blote voetjes en vaak zonder luier en/ of onderbroekje. Ook bedelaars, zwervers vinden hier een zit/ hangplek in de hoop iets van hun gading op te kunnen doen. Bolivia staat bekend als het armste land van zuid-Amerika. De stad kent dan ook een groot aantal dakloze inwoners en bedelaars. Overal in de stad zie je mensen, doorgaans vrouwen, die op een tafeltje hun koopwaar, vaak wat wij noemen prullaria, aanbieden. Kindertjes worden er op uitgestuurd om te bedelen of komen in restaurants spullen aanbieden of geld vragen, soms op het irritante af, hoe sneu het ook is. Veel kinderarbeid! En erg veel politie op straat! Af en toe krijg ik de indruk dat er een grote oproer op komst is, zo zwaar bewapend en dreigend staan ze in groepen bij elkaar. Op het grote plein tegenover het enorme parlementsgebouw is het weer een gezellige drukte, al maakt het geheel op mij ook wel een armoedige indruk, ondanks ook hier een enorme kerststal. De duiven worden overdadig gevoerd, tot grote pret van de vele kinderen die er vaak op blote voeten rondlopen.

Het is aardig om door de vele smalle straatjes met eettentjes, uitgestalde kraampjes en kleine winkeltjes met allerlei soorten artesania te wandelen. Smal met hoge gebouwen, dus behoorlijk veel schaduw en dat is welkom in deze volle, warme stad. Het is niet zo druk met toeristen momenteel, waarschijnlijk is dat de reden dat het op de witches-market (heksenmarkt) ook rustig is, hoewel alle winkeltjes open zijn. Dit is dé markt van La Paz waar de straatjes enkel bestaan uit winkeltjes met artesania. Hier zijn ook bijzondere spullen te koop zoals stenen, kruiden en llama-foetussen om te offeren en geesten te beïnvloeden. De bijgelovige Bolivianen denken dat dit geluk brengt. Drankjes om iemand van je te laten houden of juist niet meer....! De verleiding om handgemaakte, mooigekleurde artikelen of aardewerk te kopen blijft bestaan, vooral ook omdat in Bolivia het leven voor ons, toeristen, biijzonder goedkoop is. Helaas, de inhoud van een rugzak is beperkt.....!

Aan de overkant van de loopbrug kom ik bij de muziek-theaterschool waar ik muziek, gepraat en gelach hoor. Het hek staat open en ik zie grote kerstbeelden in houtsnijwerk staan. Er lopen mensen in die mij wenken om ook naar binnen te komen. Entree vrij. Blijkt er een muziek-, zang- en dansavond in kerstsfeer uitgevoerd te worden. Iemand biedt mij een stoel aan en daar zit ik, midden tussen (katholieke) enthousiaste Bolivianen van een zuid-Amerikaanse kerstavond te genieten. Heel anders dan ik gewend ben: deze mensen stralen vooral blijheid en vrolijkheid uit, dansen er bij met trommels, trompetten, gitaren, fluiten en meer; niet het streng devote dat ik vanuit Nederland ken. Later op de avond word ik "naar huis gebracht" door een mevrouw met dochter en kleindochter. Zij vertrouwen het niet als ik in het donker alleen over straat loop in La Paz...! Beroving komt hier veel voor.

In mei 2014 werd in La Paz Mi Teleférico in gebruik genomen, één van de prestigeprojecten van president Evo Morales. Het is inderdaad een zeer prestigieus project: de 10 kilometer kabelbaan is de langste ter wereld. Vanuit het lage centrum van de stad gaat de kabelbaan 370 meter omhoog naar de wijk El Alto (de hoogte), genoemd naar de berg waarop dit stadsdeel is gebouwd. Er zijn 3 lijnen: een rode, een groene en een gele lijn (naar de kleuren van de Boliviaanse vlag) en je kunt overstappen van de ene op de andere lijn. Er zijn bovendien nog 6 lijnen in aanleg. Het reizen is overigens niet gratis. Voor veel inwoners/ werknemers van de stad is het een welkome aanvulling op het openbaar vervoer. Hier bevindt zich ook het vliegveld. El Alto is het meer commerciële en industriële gedeelte van La Paz. Hoewel een cabine wel erg wiebelig er uit ziet zo in de lucht hangend, ik besluit om naar boven te gaan. Mijn nieuwsgierigheid wint het! Heldhaftig...??? Het is wel absoluut de moeite waard! Wat een uitzicht over deze enorme, in de diepte gelegen en tegen de hellingen van de omliggende nog hogere bergen gebouwde stad. Immens. Onderweg wijzen de medereizigers, allen traditioneel geklede (wijde rokken, draagdoek en bolhoedje= cholita) dames mij op een enorme diepe kloof waarin een auto is blijven hangen. Van bovenaf van de weg gekukeld. Of de chauffeur er uit is gehaald? Dat wordt mij niet duidelijk, doch ik betwijfel het. Lijkt mij een onhaalbaar karwei, zo'n vreemde, nauwe, lastige plek. Wie waagt daar zijn leven aan? Jammer genoeg begint het flink te regenen als ik boven ben. Hierdoor wordt ook het uitzicht vanuit de cabine tijdens de terugtocht belemmerd. Beneden zijn een paar dames zo handig om nu plastic regenjassen te verkopen; ben ik wel blij om, kom ik tenminste niet helemaal doorweekt in het hotel aan. Ook nu weer is het rugzak inpakken zover ik niets meer nodig heb, eten en op tijd slapen. Zoals de meeste dagen hier is het ook morgen weer vroeg dag.